ارائه علمی
معرفی کتاب اندیشه آزادی
پیشگفتار
به نظر می رسد که بی اعتنایی و حتی تلقی منفی نسبت به اقتصاد آزاد و غفلت از منطق حاکم برآن و ناشی از آن ، ریشه در مهجور ماندن مفهوم آزادی فردی در اندیشه ورزی ایرانیان معاصر دارد . خردورزی ، دور شدن از دست آویزهای احساسی در مسائل اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی است . همان دست آویزهایی که دست مایه تحریک و ایجاد هیجان گروههای چپ و راست برای اهداف و منافع خاص است . خردورزی در زمینه های اجتماعی ، قبول حسابان و منطق موثر در روابط میان انسانهاست . حسابان و منطق اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی مدرن طی دوران جدید ، بهویژه در دویست سال اخیر ، توسعه چشمگیری یافته است .
اندیشه های جدید ، کم و بیش و به صور گوناگون طی دو قرن اخیر در ایران نیز بازتاب یافته است . روشنفکران ایرانی به منظور چارهجویی برای عقبماندگی تاریخی جامعه ایران ، به افکار و آداب جوامع مدرن متوسل شده اند . در سه فصل نخستین کتاب ، تلاش روشنفکران تجدد خواه به طور اجمالی مورد بررسی قرار می گیرد و سعی می شود به کمک فرضیه هایی ، " آزادیخواهی نافرجام در ایران معاصر" تا حد امکان تبیین گردد . در فصل چهارم ، مبانی تئوریک اندیشه اقتصادی مدرن و منطق و خردورزی حاکم بر شیوه تعقل مدرن به اختصار آمده است . در فصلهای پنجم تا هفتم ، ساختار و عملکرد نهادهای مهم سیاسی و اقتصادی جامعه مدرن بهطور اجمال بیان شده است تا خواننده بتواند از چشماندازی کلی ، تصوری منسجم از واقعیتهای دنیای مدرن پیدا کند .
هدف اصلی کتاب حاضر ارائه بسیار خلاصه ای از خردورزی در امور سیاسی و اقتصادی است تا شاید به کمک آن ، از طریق زدودن برخی ابهامها در فراگرد واپس ماندگی جامعه ما ، بتوان برای حل این معضل به چاره جوییهایی معقول و موثر پرداخت . مباحث کتاب در یک چارچوب مرور تاریخی از اندیشههای اجتماعی کشور و جهان سازمان یافته است . هدف این وجه از کار معرفی اجمالی تاریخ اندیشه اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی به جوانان کشور است .
نویسندگان این کتاب علل مغفول ماندن نظام اقتصاد آزاد در اندیشه معاصر ایرانیان را در حوادث تاریخ معاصر ردیابی کرده و برای تشریح آن فرضیه هایی را ارائه میکنند . افزون بر تبیین موضوع ، مبانی تئوریک اندیشه مدرن و نیز ساختار و عملکرد نظامهای سیاسی و اقتصادی جوامع مدرن نیز بهطور خلاصه مورد بحث قرار خواهد گرفت تا امکان مقایسه و امکان ارائه راه حل و برون رفت از بن بست فراهم آید . ضروری است از عزیزانی که پیشنهاد تدوین این کتاب را مطرح کردند و ما را در این امر ترغیب نمودند قدردانی شود . بسیاری از صاحبنظران ویرایش اولیه این کتاب را مطالعه کرده و ایرادهای آن را گوشزد کردند . ما در حد بضاعت تلاش کردیم که این ایرادها را مرتفع کنیم . از راهنمایی و بذل توجه این عزیزان نیز قدردانی میشود . ویرایش مجدد کتاب را آقای منصور مدرسی انجام دادهاند که لازم میدانیم از زحمات ایشان قدردانی کنیم . به هر حال مسئولیت همه مطالب کتاب و ایرادهای باقیمانده در آن بر عهده نویسندگان است .